Monday, 29 November 2010

The Book Thief

"Markus Zusak has not really written "Harry Potter and the Holocaust." It just feels that way. "The Book Thief" is perched on the cusp between grown-up and young-adult fiction, and it is loaded with librarian appeal. It deplores human misery. It celebrates the power of language. It may encourage adolescents to read. It has an element of the fanciful. And it's a book that bestows a self-congratulatory glow upon anyone willing to grapple with it."

So beskryf New York Times een van die wonderlikste boeke wat ek nog gelees het. Markus Zusak se The Book Thief speel voor en gedurende die Tweede Wêreldoorlog in Duitsland af en vertel die storie van Liesel Meminger, 'n kind in pleegsorg wat buite Munich woon. Liesel verbeter haar karige bestaan deur by elke moontlike geleentheid iets te steel wat sy nie kan weerstaan nie – boeke. Haar pleegpa help haar om te leer lees en sy deel haar stories met die bure tydens lugaanvalle en met die Joodse man wat in hul kelder wegkruip.

Die verhaal word uit Dood se oogpunt vertel en gebruik die wonderlikste metafore. Oor die verhaal self wil ek egter nie juis veel meer sê nie, maar wel oor wat dit van die waarde literatuur en menslikheid sê.

Vir Liesel was boeke haar ontsnapping uit haar omstandighede; dit was wat haar en haar pleegpa aan mekaar gebind het toe hy haar geleer lees het; haar verhouding met die burgemeester se vrou het hieruit ontstaan omdat sy Liesel in haar biblioteek toegelaat het; en die boeke wat Max (die Jood wat hulle tydens die oorlog versteek het) vir haar geskryf het, was 'n groot kosbaarheid in Liesel se lewe. Verder het sy ook besef dat dit woorde was wat die land onder Hitler en die Nazi-party se heerskappy gehou het.

Ek dink die feit dat woorde (letterlik aan die einde) Liesel se oorlewing was, is wat die verhaal vir my so kosbaar maak. Ek het self so 'n groot liefde vir woorde – ek verslind een boek na die ander; my werk behels woorde en sinne; en dan probeer ek self ook af en toe 'n paar woorde saamvoeg tot iets sinvols. Woorde is so dikwels ook my ontsnapping van die werklikheid of selfs uiting van my kreatiwiteit.

Die verhaal vertel verder oor die tweestrydigheid in ons as mense. Dit beskryf menslikheid as beide brutaal en pragtig. Brutaliteit word duidelik gestel in aaklige oorlogsdade en veral die behandeling van die Jode. Hierdie voorbeelde word egter dikwels teëgestaan in die vriendelike en simpatieke optrede en gebare van die hoofkarakters.

Dit laat my so baie aan ons eie samelewing dink. Aan die een kant probeer ons altyd goed doen deur mense fisiese en emosioneel ondersteun, maar aan die ander kant is geweld en misdaad baie werklik en deel van ons daaglikse lewe. Dalk het dit tyd geword dat ons met ons woorde begin om die mooi deel van menslikheid uit te leef.

Hier is een van my gunsteling voorbeelde van die wonderlike manier waarop Zusak die verhaal vertel (bladsy 389): Before they proceeded to their respective homes, Rudy's voice reached over and handed Liesel the truth. For a while, it sat on her shoulder, but a few thoughts later, it made it way to her ear.

Monday, 8 November 2010

Dankbaarheid

Die meeste mense sal saamstem dat dankbaarheid belangrik is om positief te wees. Dankbaarheid laat ons die sonskynkant van die lewe sien, wat ons positiewer mense maak. Ongelukkig kyk ons so dikwels vas in dit wat ons nie het nie, in plaas van wat ons het en kla ons in stede daarvan om dankbaar te wees. Ek het reeds 'n paar maande gelede oor dankbaarheid en hoe ons dit aan God kan bewys, geskryf. Vandag se skrywe maak egter nie die vorige tot niet nie, ek kyk bloot met 'n ander oog na die onderwerp.

Ek het vanoggend 'n artikel gelees wat handel oor 'n studie oor die inkomste van Suid-Afrikaners. Volgens die studie verdien ongeveer 24 miljoen volwassenes (uit 'n volwasse bevolking van ongeveer 32 miljoen) 'n inkomste van R50 000 en minder per jaar. Dit is skaars meer as R4 000 per maand en kan nie help om te wonder hoe mense daarmee oorleef nie.

Die nommer 1 vyand van dankbaarheid is waarskynlik om dinge as vanselfsprekend te aanvaar; deur dit te doen, vergeet ons hoe ons lewens sou wees as die dinge nie gehad het nie. Die artikel het my opnuut laat besef hoeveel ek het om voor dankbaar te wees. Ek verdien nie derduisende nie, maar genoeg om 'n veilige en warm huis te hê, genoeg om 'n betroubare motor te besit en nooit te wonder of daar kos op die tafel gaan wees nie, en ook genoeg om af en toe mooi skoene of handsakke of 'n ander luuksheid aan te skaf.

Vir al die materiële dinge wat ek het en kan bekostig is ek regtig baie dankbaar, maar daar is ook baie ander nie-materiële dinge waarvoor ek baie dankbaar is. Soms kyk ons so vas in die materiële dinge wanneer ons dink aan die dinge waarvoor ons dankbaar is, maar ek hoop nie ons kyk ooit die nie-materiële dinge mis nie. Dit is tog immers die nie-materiële dinge in ons lewens wat ons werklik vervul.

Hier is die top 10 nie-materiële dinge waarvoor ek baie dankbaar is en wat my lewe verryk:

  1. God in my lewe – ek is so dankbaar dat my ouers my kleins af van Hom geleer het en dat ek daagliks Sy seën en liefde kan beleef.
  2. My man – hy het integriteit, is liefdevol, geduldig en 'n wonderlike mens. Ek is baie dankbaar en bevoorreg om my lewe met hom te deel.
  3. Ek is dankbaar dat ek my geloof sonder enige vervolging kan beoefen.
  4. My vriende en familie is altyd net 'n oproep ver en altyd daar vir ondersteuning en met raad.
  5. Geletterdheid – ek is baie dankbaar dat ek kan lees en skryf. Die idee dat daar mense is wat uitmis op al die wonderlike boeke wat geskryf is, maak my baie hartseer.
  6. Al die werke wat ek nog ooit gehad het – al was ek nie altyd ewe gelukkig nie, het ek by elke plek waar ek nog gewerk het, baie geleer en het dit my professioneel en emosioneel geskaaf om vandag in 'n pos te wees wat ek baie geniet.
  7. My pa wat my die waarde daarvan geleer het om mense in die oë te kyk en altyd so op te tree dat ek dit met vrymoedigheid kan doen.
  8. Mooi sonsondergange en reën aan die einde van 'n warm dag.
  9. Goeie gesondheid en dat ek volle gebruik van elkeen van my liggaamsdele het.
  10. Die vooruitsig van vakansie – ek is dankbaar vir die tyd wat ek saam met my man gaan spandeer en dat ek Kersfees saam geliefdes gaan vier.
Dalk het dit tyd geword om elke keer as jy vir iets in jou lewe wens, eerder daardie gedagte met 'n gedagte aan iets waarvoor jy dankbaar kan wees, te vervang.